Patogen:
Clavibacter michiganensis ssp. michiganensis (syn. Corynebacterium michiganense )

Objawy:
Pierwszym objawem choroby jest zwijanie się i zasychanie pojedynczych, najpierw małych odcinków I rzędu, a następnie dużych odcinków liścia pomidora. Stopniowo objawy te obejmują kolejne liście, na których pojawiają się żółto-brunatne przebarwienia i cała roślina zaczyna więdnąć. Zasychające liście pozostają na roślinie. Bardzo często w początkowym okresie choroby blaszki liściowe więdną tylko po jednej stronie ogonka liściowego, lub też więdnięcie liści występuje tylko z jednej strony rośliny. Na blaszkach liściowych mogą pojawiać się białawe, nekrotyczne plamy.

Rak bakteryjny - jednostronne więdnięcie liści

Na łodygach i ogonkach liściowych występują brunatne lub prawie czarne smugi, a czasem także beżowe zrakowacenia.

Rak bakteryjny - smugi na łodydze porażonej rośliny

Na ogonkach gron i działkach kielicha często pojawiają się nekrotyczne, jasnobrązowe plamki (2- 3 mm ). Ponadto na łodydze, zwłaszcza w dolnej części, a czasem także na ogonkach liściowych można zaobserwować dość głębokie, podłużne pęknięcia, z których przy wysokiej wilgotności powietrza wypływa śluz bakteryjny. Na łodydze mogą się tworzyć korzenie przybyszowe. Wiązki przewodzące w łodydze i ogonkach liściowych przybierają żółtobrązowe zabarwienie.

Rak bakteryjny - przebarwienia wiązek przewodzących i rdzenia łodygi

Na podłużnym przekroju łodygi widoczne są także przebarwienia rdzenia na kolor czerwonawy lub brunatny, początkowo tylko w miejscach wyrastania liści a następnie na dłuższych odcinkach oraz liczne, dość małe puste przestrzenie w rdzeniu. W późniejszym stadium choroby w warunkach wysokiej wilgotności rdzeń gnije. Bardzo charakterystycznym objawem tej choroby jest łatwe odchodzenie kory od walca osiowego łodygi, który u porażonych roślin ma słomkowe zabarwienie i chropowatą powierzchnię.
Bakteria ta poprzez system naczyniowy poraża również owoce. Na powierzchni niedojrzałych owoców widoczne jest białawe siatkowanie, prześwitujące przez skórkę. Powierzchnia tkanek zagłębienia szypułkowego ulega przebarwieniu, a przyleganie owocu do szypułki jest znacznie osłabione. Wiązki przewodzące w miąższu owocu przybierają żółtawe zabarwienie. Przy bardzo wczesnym porażeniu owocu nasiona nie tworzą się, a przy późniejszym następuje zakażenie nasion - zwykle powierzchniowe, rzadziej wewnętrzne. W warunkach wysokiej wilgotności w wyniku wtórnej infekcji na powierzchni owocu powstają czasem okrągłe plamy o średnicy do 5 mm z brunatnym, kraterowato wzniesionym centrum otoczonym białą obwódką, tzw. ptasie oczka.

Rak bakteryjny - ptasie oczka na owocu

Ważne informacje:
Najważniejszym i najgroźniejszym źródłem pierwotnej infekcji są zakażone nasiona. Bakteria ta w resztkach roślinnych w wilgotnej glebie może przetrwać do 18 miesięcy, a wyjątkowo nawet 3 lata, natomiast w glebie suchej traci żywotność już po około 8 miesiącach. Także w systemach hydroponicznych patogen ten zachowuje żywotność przez wiele tygodni. Najkrócej (około 3 miesiące) bakteria przeżywa na metalowych i innych elementach konstrukcji i wyposażenia szklarni. Obecność sprawcy raka bakteryjnego pomidora w pożywce hydroponicznej jest wynikiem uwalniania się bakterii z korzeni porażonych roślin.
Pierwsze oznaki choroby pojawiają się zwykle dopiero na krótko przed dojrzewaniem owoców na pierwszym gronie lub tuż po rozpoczęciu zbiorów. Choroba najszybciej rozwija się w wysokiej temperaturze (25-28°C). Bakteria wnika do rośliny tylko przez zranienia. Systemiczne porażenie roślin bardzo często jest wynikiem wnikania bakterii przez korzenie, na których jednakże nie występują żadne objawy. Do rozprzestrzeniania się choroby i występowania wtórnych infekcji wybitnie przyczyniają się prace pielęgnacyjne (usuwanie bocznych pędów i liści, podwiązywanie). Ryzyko nieświadomego rozwlekania bakterii w obrębie plantacji jest szczególnie duże, gdyż choroba może się rozwijać przez dość długi czas w formie bezobjawowej. Bakteria przenoszona jest również z wiatrem na cząsteczkach pyłu.

Profilaktyka i zwalczanie:
Rak bakteryjny pomidora jest obiektem kwarantannowym. Porażone rośliny należy niezwłocznie usunąć i spalić. W żadnym przypadku nie wyrzucać na kompost. Należy również bardzo dokładnie zbierać opadające owoce. Przy usuwaniu liści i bocznych pędów nie używać noża, lecz odłamywać je w taki sposób, aby miejsca złamania nie dotykać palcami. Utrzymywanie w pomieszczeniu uprawowym niskiej wilgotności powietrza oraz opryskiwanie roślin preparatami miedziowymi lub środkami zawierającymi ekstrakt grejpfruta (Grevit 200 SL, Biosept 33 SL) ogranicza występowanie wtórnych infekcji. Po zakończeniu uprawy wnętrze szklarni i różne elementy wyposażenia odkazić jednym z dezynfektantów o działaniu bakteriobójczym (podchloryn sodu (Kat), Agrosteril 110 SL, itp.). Zasady higieny powinny być przestrzegane szczególnie rygorystycznie w mnożarkach, gdyż tam najczęściej rozpoczyna się proces chorobowy. Nie są znane metody bezpośredniego, interwencyjnego zwalczania choroby w trakcie okresu wegetacji. Jeżeli rak bakteryjny wystąpił w gospodarstwie, najpewniejszym sposobem uniknięcia problemów z tą chorobą w następnych latach jest zaniechanie uprawy pomidorów przez minimum trzy lata.