Mozaika pomidora
Patogen:
Tobamowirus mozaiki pomidora (ToMV)
Objawy:
Objawy chorobowe mogą być różnorodne, gdyż zależą od szczepu wirusa i warunków środowiska. Najczęściej ujawniają się postaci zielonej lub żółtej mozaiki na liściach, nitkowatości, objawiającej zanikiem i deformacją blaszek liściowych młodych liści, paprociowatością liści oraz smugowatością, czyli występowaniem na nadziemnych częściach rośliny - głównie na pędach - ciemnobrunatnych, nekrotycznych smug i plam. Siewki wyrastające z porażonych nasion są jaśniejsze, zahamowane we wzroście a końce liści są zaostrzone. Charakterystycznym objawem choroby na miejscu stałej uprawy jest zahamowanie wzrostu roślin, słabe zawiązywanie owoców oraz drobne, zniekształcone nierównomiernie wybarwione owoce.
Ważne informacje:
W uprawie pod osłonami mozaika pomidora występuje obecnie bardzo rzadko z uwagi na wprowadzenie do uprawy odmian odpornych. Najważniejszym pierwotnym źródłem wirusa są nasiona. Źródłem pierwotnej infekcji mogą być również chwasty, podłoże, konstrukcje szklarni itp. W porażonych resztkach roślin wirus ToMV zachowuje aktywność do 2 lat, a na elementach konstrukcji szklarni i różnym sprzęcie do 4 miesięcy. W okresie wegetacji wirus przenoszony jest mechanicznie podczas prac pielęgnacyjnych i zbiorów, a w zamkniętych systemach hydroponicznych również z pożywką.
Profilaktyka i zwalczanie:
Uprawiać wyłącznie odmiany odporne. Podczas prac pielęgnacyjnych odkażać narzędzia i rękawice gumowe w roztworze fosforanu trójsodowego (5-10%) lub podchlorynu sodu (1%). Przed pikowaniem siewek lub obrywaniem liści wskazane jest opryskiwanie roślin mlekiem rozcieńczonym wodą, 1:5 w przypadku mleka chudego, a 1:10 tłustego.