Patogen
Sclerotinia sclerotiorum

Objawy
Na łodygach pomidora na różnej wysokości powstają białawe, o suchej powierzchni plamy, powyżej których roślina dość szybko zamiera. Wewnątrz porażonego odcinka pędu widoczna jest biała, watowata grzybnia, w której z czasem tworzą się czarne, nieregularne sklerocja (przetrwalniki grzyba) o przeciętnej długości 4-7 mm , lub nawet większe.

Zgnilizna twardzikowa - grzybnia i sklerocja w porażonej łodydze

Łodyga w strefie porażenia często pęka. Grzyb poraża również owoce, wywołując mokrą zgniliznę owoców z widocznym białym, obfitym nalotem grzybni. Infekcja młodych roślin może nastąpić bezpośrednio od gleby poprzez wyrastające ze sklerocjów strzępki grzybni. Porażane są przede wszystkim rośliny przerośnięte w czasie sadzenia oraz rosnące w warunkach znacznych wahań temperatury i wysokiej wilgotności powietrza. Starsze rośliny porażane są przez zarodniki workowe, rozsiewane z tworzących się na powierzchni gleby lejkowatych, żółtawych owocników grzyba (apotecja), średnicy 4-6 mm. Zarodniki workowe rozprzestrzeniają się na znaczne odległości. Podobnie jak w przypadku szarej pleśni, zarodniki te atakują tylko już zaczynające zamierać części roślin. Generalnie, starsze rośliny są częściej porażane niż młode.

Ważne informacje
W wilgotnej glebie przetrwalniki grzyba przeżywają przeciętnie rok, natomiast w warunkach suchych zachowują żywotność przez 7 lub nawet więcej lat, a do wywołania infekcji wystarcza niewielka liczba przetrwalników S. sclerotiorum . Apotecja wyrastają tylko ze sklerocjów znajdujących się w wierzchniej warstwie gleby, nie głębiej niż 8 cm .
W środowisku glebowym liczebność sklerocjów zdolnych do infekcji często jest znacznie redukowana dzięki aktywności grzybów lub Gliocladium catenulatum. Biorąc jednak pod uwagę fakt, że obecność naturalnych wrogów w glebie nie zapewnia wystarczającej ochrony przed wystąpieniem choroby. Grzyb C. minitans wykorzystywany jest do przemysłowej produkcji biopreparatu Contans WG, zalecanego do biologicznego zwalczania zgnilizny twardzikowej w uprawie sałaty.

Profilaktyka i zwalczanie
W uprawie pomidorów w wełnie mineralnej choroba ta praktycznie nie ma znaczenia. Porażone rośliny należy ostrożnie usuwać z miejsca uprawy, zwracając przy tym uwagę, aby sklerocja nie opadały na ziemię. Silnie zakażoną glebę odkazić parą wodną do głębokości 30 cm . Głęboka orka znacząco zmniejsza liczebność apotecjów tworzących się na powierzchni gleby. W trakcie uprawy unikać dużych wahań temperatury. Powierzchnia gleby powinna być możliwie sucha. Opryskiwanie roślin preparatami zawierającymi iprodion (Rovral FOL 225 SC), procymidon (Sumilex 500 SC) lub tiofanat metylowy (Topsin 500 SC) ogranicza chorobę. Biologiczne zwalczanie S. sclerotiorum polega na wprowadzaniu do gleby nadpasożytniczego grzyba Coniothyrium minitans, stanowiącego składnik środka Contans WG. Środek ten stosuje się w dawce 8 kg/ha na 2-3 miesiące przed sadzeniem, z wymieszaniem z glebą na głębokość 10 cm .