Mszyca ziemniaczana średnia (Aulacorthum solani)
Dorosła mszyca osiąga długość do 3 mm . Ciało jej zabarwione jest na kolor zielony lub zielono żółty. Na końcu odwłoka posiada parę syfonów, u nasady których występują pojedyncze plamki.
Objawy żerowania:
Poza nieznacznym zniekształceniem liści w formie łyżkowatego wygięcia blaszki liściowej i rosą miodową w postaci lepkiej substancji pokrywającej powierzchnię rośliny wyraźnych symptomów żerowania brak.
Ważne informacje:
- Optymalne temperatury dla rozwoju tej mszycy to 15-18°C;
- Atakuje głównie młodsze części roślin.
Występowanie:
Oprócz pomidorów zasiedla paprykę, oberżynę, sałatę i ogórek. Bardzo ważny wektor chorób wirusowych roślin. Występuje na pomidorach i innych roślinach z rodziny Solanaceae , może żerować na wielu roślinach ozdobnych ( róże, alstromeria). Kolonie zakłada po dolnej stronie liści. Na pomidorach może rozpocząć żerowanie od liści znajdujących się w dolnych partiach roślin, czasem występuje na głównym pędzie.
Drogi rozprzestrzeniania się mszycy:
wraz z materiałem roślinnym, w okresie letnim nalatuje do szklarni z zewnątrz przez wietrzniki.
Sposób poszukiwania mszyc na roślinie:
Przeglądnie całych roślin, a szczególnie dolnej strony wierzchołkowych liści gdzie najczęściej t worzy kolonie . Mszyce mogą również zasiedlać pędy roślin. Najłatwiej można stwierdzić obecność mszyc w szklarni stosując żółte tablice lepowe.
Zwalczanie biologiczne mszyc:
Biologiczne zwalczanie mszyc jest trudne z powodu bardzo szybkiego powiększania się ich populacji. Przeciwdziałać wzrostowi liczebności mszyc można przez wprowadzenie do szklarni parazytoidów mszyc wcześniej, nim te szkodniki pojawią się na uprawie. Cel ten osiąga się przez umieszczenie kuwet z rosnącym w nich jęczmieniem porażonych przez jeden z dwóch gatunków mszyc: mszycę zbożową ( Sitobion avenae ), w której może rozwijać Aphidius ervi lub mszycę czeremchowo-zbożową ( Rhophalosiphon padi ) pasożytowanej przez mszycarza szklarniowego Aphidius colemani . Oba gatunki mszyc nie rozwijają się na pomidorach. Dobór gatunku mszycy i parazytoida będzie omówiony poniżej.
Mszycarz szklarniowy (Aphidius colemani)
mumia spasożytowanej mszycy
mumia mszycy po wylocie pasożyta
Jest to błonkówka z rodziny męczelkowatych pasożytująca około 40 różnych gatunków mszyc małych o wymiarach ciała dochodzących do 2 mm takich jak mszyca brzoskwiniowa czy mszyca ogórkowa.
Rozwój mszycarza szklarniowego w temperaturze zachodzi w ciągu 10 dni, stąd może szybko ciała mszyc, nacinając je pokładełkiem. W ciele mszycy rozwijają się 4 stadia larwalne parazytoida. Zapoczwarczenie mszycarza ma również tam miejsce. Okrywa ciała mszycy staje się skórzasta, zmienia barwę na brązową lub żółto-złotą. Dorosły opuszcza martwą mszycę przez okrągły otwór wygryziony w grzbietowej części ciała.
Zalecenia:
- Mszycarza szklarniowego stosuje się do zwalczania mszycy brzoskwiniowej i innych małych mszyc.
- Dodatkowo, oprócz samego efektu spasożytowania, obecność mszycarza w kolonii mszyc wywołuje wśród nich niepokój, wiele z nich opuszcza roślinę spadając na ziemię, część z nich ginie a część może się przenieść na inne rośliny.
- Zalecane mini hodowle zawierają jęczmień z koloniami mszycy czeremchowo - zbożowej. Właściwie nawożone i podlewane mini hodowle mogą spełniają swa rolę w szklarni przez okres 10-12 tygodni
Aphidius ervi
Ten gatunek przystosowany jest do pasożytowania mszyc dużych takich jak mszyca ziemniaczana, których nie może pasożytować mszycarz szklarniowy. Jest podobny do m. szklarniowego tylko nieco ciemniejszy oraz znacznie większy dł.4- 5 mm . Występuje w warunkach naturalnych, może nalatywać do szklarni z otoczenia. Rozwój przebiega podobnie jak u M. colemani. Samica pasożytuje do 100 mszyc, które zmieniają się w jasno brązowe lub szare mumie. Nie działa w temperaturach powyżej 30°C
Zalecenia:
- Zapobiegawczo wprowadzamy 0,15 parazytoidów/m 2 / tydzień. Po stwierdzeniu obecności mszyc należy wprowadzić 0,5 A . ervi /m2 / tydzień, co najmniej 3 razy. Jeśli liczba mszyc nadal wzrasta wprowadzamy0,5/m 2 co 3 dni przez 6 tygodni. Rozsypujemy mumie na wełnie mineralnej lub wsypujemy niewielkie porcje z butelek, w których jest rozprowadzany do pojemników zawieszonych między roślinami.
- Zalecane jest również stosowanie mini hodowli. Pojemniki z jęczmieniem i koloniami mszycy zbożowej najlepiej jest zawiesić wzdłuż głównego przejścia po jego słonecznej stronie, powyżej wierzchołków roślin. Stosuje się 5 pojemników na hektar uprawy, co dwa tygodnie. Bardzo ważne jest regularne dodawanie nowych mini-hodowli zapewniających kontynuację rozwoju parazytoida.
Uwaga: w przypadku jakiegokolwiek zabiegu chemicznego należy wynieść mini hodowle ze szklarni na 24 godziny.
Pryszczarek mszycojad ( Aphidoletes aphidimyza )
pryszczarek mszycojad ( Aphidoletes aphidimyza) stadium larwalne
Jest to mała muchówka ( dł. 2,5 mm ) o bardzo delikatnym ciele i długich czułkach. Składa podłużne, pomarańczowe jaja w miejscu gdzie występują liczne kolonie mszyc. Larwy są barwy pomarańczowej, beznogie dł. 0,3- 3 mm , przepoczwarczają się w podłożu.
Ważne informacje:
Dorosłe aktywne są nocą. Jaja składają gdy temperatura jest wyższa od 16°C i wysoka wilgotność. Liczba składanych jaj na roślinie zależy od ilości mszyc. Dla dorosłych ważna jest obecność rosy miodowej, którą się odżywiają. Zbyt niska wilgotność powietrza w szklarni ogranicza rozwój populacji pryszczarka. Larwy wpuszcza do ciała mszycy paraliżującą ją toksynę i wysysa zawartość ciała. Liczba zabijanych mszyc przez larwę waha się od 10-100, często jest to więcej niż zapotrzebowanie pokarmowe larwy.
Zalecenia:
- Pryszczarka wprowadza się wówczas, gdy jest zbyt mało parazytoidów i występują liczne kolonie mszyc. Do szklarni wprowadzane są poczwarki drapieżcy. Należy otworzyć pojemnik, w którym są sprzedawane i postawić go na podłożu lub zawiesić między roślinami. Wylęgające się z poczwarek dorosłe będą aktywnie szukać mszyc, pod warunkiem, że będzie
- wysoka wilgotność powietrza.
- Zalecane dawki to: przy niskiej populacji mszyc 1 pryszczarek/m2/tydzień co najmniej 3 razy, przy większej liczbie mszyc 10/m2/tydzień również co najmniej 3-krotnie . Jeśli podłoże jest przykryte plastikiem i larwy nie mogą się przepoczwarczyć introdukcje muszą być powtarzane co tydzień dopóki mszyce są obecne w szklarni.