mączlik szklarniowy - dorosłe owady na liściu pomidora

Owad dorosły: pluskwiak równoskrzydy zielonkawej barwy z dwoma parami skrzydeł. Dzięki grubej warstwie białego wosku pokrywającej całą jego powierzchnię i powierzchnię skrzydeł, przybiera śnieżnobiałą barwę. Samica dorasta do około 1,1 mm długości a samiec nieco mniejszy osiąga długość 0,9mm.
Jajo: eliptyczne około 0,25 mm dł., bezpośrednio po wylęgu białe, w miarę dojrzewania ciemnieje przybierając czarną barwę tuż przed wylęgiem. Do liścia przytwierdzone przy pomocy stylika.
Larwy: mączlik posiada 4 stadia larwalne. Wszystkie mają owalny kształt ale tylko pierwsze stadium, długości około 0,3 mm, ma odnóża oraz widoczne czułki i może się poruszać po powierzchni liścia. Począwszy od drugiego stadium larwa traci odnóża i pozostaje na stałe przytwierdzona do liścia. Osiąga długość około 0,4 mm . Pierwsze i drugie stadium larwalne jest prawie przeźroczyste, w związku z czym mało widoczne.

larwy mączlika I i II stadium rozwoju

Począwszy od trzeciego stadium, które ma już około 0,5mm długości, powierzchnia ciała larwy pokryta jest warstwą białego wosku.

mączlik szklarniowy - III stadium larwalne

Czwarte stadium, pod koniec swego rozwoju przybiera kształt owalnej puszki i przekształca się w poczwarkę.

larwy mączlika szklarniowego III i IV stadium rozwojowe

Poczwarka: około 0,7 mm dł. ma kształt owalnej, dość wypukłej puszki pokrytej grubą warstwą białego puchu woskowego i długimi woskowymi wyrostkami.

Objawy żerowania:

pomidor z rozwijającymi się grzybami czerniowymi na rosie miodowej

Pobieranie soku z liści nie powoduje widocznych objawów ale wydzielanie produktów przemiany w postaci rosy miodowej, na której rozwijają się grzyby sadzakowe pokrywające czarnym nalotem powierzchnię liści i owoców jest widocznym objawem żerowania.

Ważne informacje:

• optymalne warunki dla rozwoju mączlika to: temperatury 22-25°C, wilgotność powietrza 75-80%, wówczas rozwój całego pokolenia trwa 21-27 dni;
• zimą rozwój zachodzi w zwolnionym tempie;
• przy stosowaniu sygnalizacji pojawu za pomocą żółtych tablic lepowych należy pamiętać o ich usunięciu ze szklarni bezpośrednio przed wprowadzeniem parazytoidów i drapieżców;
• w trakcie wprowadzania pasożytów należy pamiętać aby przy usuwaniu liści z roślin nie wynosić ich bezpośrednio po zerwaniu ale pozostawić w szklarni na 2 do 3 dni w celu wylęgnięcia się pasożyta i zasiedlenia następnych larw mączlika..

Występowanie:
Szkodnik zasiedla i rozwija się na pomidorach, ogórkach i oberżynie

Drogi rozprzestrzeniania się mączlika:
Owad uskrzydlony, do szklarni dostaje się przez wietrzniki i drzwi oraz z materiałem roślinnym. Wewnątrz szklarni rozprzestrzenia się poprzez zasiedlanie kolejnych roślin.

Sposób poszukiwania szkodnika na roślinie:
W celu stwierdzenia obecności pierwszych larw przeglądanie wczesną wiosną części spodniej dolnych liści roślin rosnących w pobliżu rur grzejnych.. W okresie późnej wiosny i wczesnego lata należy przeglądać w ten sam sposób rośliny rosnące przy drzwiach i wietrznikach. W celu stwierdzenia obecności pierwszych osobników dorosłych wywieszanie żółtych tablic lepowych bezpośrednio po posadzeniu rozsady.

Zwalczanie biologiczne mączlika:
Walkę z mączlikiem szklarniowym na pomidorach można prowadzić przy pomocy:

• pasożytniczych błonkówek: dobrotnicy szklarniowej ( Encarsia formosa )
• ośćca mączlikowego ( Eretmocerus eremicus )
• drapieżnego pluskwiaka - dziubałeczka mączlikowego ( Macrolophus caliginosus) 

Dobrotnica szklarniowa ( Encarsia formosa )

Encarsia formosa - osobnik dorosły i spasożytowane przez niego larwy mączlika

spasożytowana larwa mączlika - wczesne stadium spasożytowania

Owad dorosły: błonkówka dł.0,6 mm z czarną głową i tułowiem oraz żółtym odwłokiem.

Pasożytuje 2, 3 i 4 stadium larwalne mączlika. Wszystkie stadia rozwojowe pasożyta rozwijają się w ciele larw mączlika. Spasożytowane poczwarki mączlika przybierają czarny kolor.

Zalecenia:

• wprowadzając dobrotnicę należy utrzymywać temperaturę w szklarni powyżej + 15°C,
• pasożytuje mączlika w temperaturach 15-25°C,
• dobrotnica szukając ofiar chodzi po liściu, nie należy wprowadzać jej na rośliny silnie pokryte spadzią bowiem wówczas pasożyt nie dociera do larw mączlika.
• Najlepsze efekty zwalczania uzyskuje się gdy pasożyt wprowadzany jest profilaktycznie, czyli przed pojawieniem się mączlika w dawce 1,5 szt. dobrotnicy na m² powierzchni uprawy co tydzień. Na 1000 m² szklarni powinny się znajdować 42 punkty introdukcji dobrotnicy.
• Po stwierdzeniu obecności mączlika zwiększamy liczbę wprowadzanej dobrotnicy do 3/m² /tydzień i kończymy wprowadzanie dobrotnicy gdy 85% larw mączlika jest spasożytowanych czyli przebarwionych na kolkor czarny.

Osiec mączlikowy ( Eretmocerus eremicus )

Erytmocerus eremicus - osobnik dorosły

Owad dorosły: cytrynowo żółta z zielonymi oczami pasożytnicza błonkówka dorasta do 0,75 mm długości.
Jajo: niewidoczne skadane jest pod ciało larwy 2 i 3 stadium larwalnego mączlika.
Larwa: zaraz po wylęgu wchodzi do ciała gospodarza i dalszy rozwój pasożyta zachodzi w larwie mączlika.

Spasożytowane larwy stają się żółte. Dobrze działa w wysokich temperaturach

Zalecenia:
Gatunek pasożyta polecany do łącznego stosowania z dobrotnicą. Jeśli obserwuje się dobre działanie dobrotnicy wówczas wystarczy dwukrotna introdukcja ośćca w liczbie 1,5/m² w odstępie 14 dni. Jeśli dobrotnica nie działa skutecznie, zaleca się łączne wprowadzenie obu parazytoidów dawce 1,5 dobrotnicy i 1,5 ośćca/m² /tydzień dotąd, dopóki stopień spasożytowania mączlika osiągnie 85%. W ogniskach szkodnika należy stosować ośćca w dawce 25/m²/tydzień

Dziubałeczek mączlikowy ( Macrolophus caliginosus)

dziubałeczek mączlikowy ( Macrolophus caliginosus ) - osobnik dorosły

dziubałeczek mączlikowy ( Macrolophus caliginosus ) - nimfa

Owad dorosły: zielone, wysmukłe pluskwiaki dł. około 3 mm z długimi czułkami i odnóżami
Jajo: niewidoczne gołym okiem bowiem zagłębiane jest w tkanki roślinne.
Młodsze stadia larwalne: żółto zielone, starsze przypominają kolorem osobniki dorosłe

Zalecenia:

• W momencie stwierdzenia mączlika należy wprowadzić dziubałka w dawce 0,5szt.na m² i powtórzyć introdukcję po dwóch tygodniach
• Więcej drapieżcy stosujemy w ogniskach szkodnika.
• Jeśli w okresie od stycznia do marca nie stwierdzono obecności szkodnika zaleca się wprowadzić dziubałka łącznie z pożywieniem - wysterylizowanymi jajami mklika mącznego w dawce 40g/ha co dwa tygodnie.