Wciornastek tytoniowiec ( Thrips tabaci communis )
wciornastek tytoniowiec - osobnik dorosły
Osobnik dorosły: owad wydłużony,od 0,8 do1,0mm długości barwy od szarożółtej do brązowej, z 7-mio członowymi czułkami i 2 pary wąskich, otoczonych delikatną frędzlą skrzydeł.
Jajo: nerkowatego kształtu, maleńkie około 0,2 mm długości, białej z żółtawym odcieniem barwy składane w tkankę liścia. W związku z tym niewidoczne gołym okiem.
Larwa i dwa stadia nimfalne: Larwa pierwsza, zaraz po wylęgu, ma od 0,4 do 0,6 mm długości, białawą barwę i czerwone oczy.
Larwa druga: dłuższa od 0,7 do 0,9 mm długości i zielonkawo żółtej barwy. Stadia nimfalne są niewidoczne ponieważ przebywają w glebie
Objawy żerowania:
na górnej stronie liścia usytuowane najczęściej wzdłuż żyłek srebrzystobiałe drobne plamki. Plamkom tym towarzyszą czarne, nieco błyszczące i lekko wypukłe kropki - odchody wciornastków
Ważne informacje:
- występuje w warunkach polowych, w szklarni może pojawiać się licznie od czerwca do jesieni;
- zimuje głównie w glebie, ale może również zimować w szczelinach konstrukcji szklarni lub namiotu;
- w ostatnich latach rzadko spotykany na uprawach roślin warzywnych prowadzonych w warunkach szklarniowych.
Występowanie:
gatunek może występować na wszystkich warzywach uprawianych pod szkłem.
Drogi rozprzestrzeniania się:
owad uskrzydlony, do szklarni dostaje się przez wietrzniki i drzwi, wewnątrz szklarni rozprzestrzenia się poprzez zasiedlanie kolejnych roślin.
Sposób poszukiwania szkodnika na roślinie:
po stwierdzeniu objawów żerowania dokładne przejrzenie całej rośliny, w przypadku roślin kwitnących przejrzenie również pylących kwiatów. Dobre wyniki daje potrząsanie roślinami nad kartką białego papieru, na której są widoczne gołym okiem w postaci maleńkich, ciemnych, przecinkowatych owadów .
Zwalczanie biologiczne wciornastków:
Walkę z wciornastkami na pomidorach można prowadzić przy pomocy:
- drapieżnych roztoczy - dobroczynka wielożernego ( Amblyseius cucumeris ) i Amblyseius swirskii - brak polskiej nazwy oraz
- drapieżnych pluskwiaków - dziubałeczka wielożernego ( Orius laevigatus ) oraz gatunku nie posiadającego nazwy polskiej Orius majusculus.
Dobroczynek wielożerny ( Amblyseius cucumeris )
osobnik dorosły
Dorosły osobnik: ma owalny, nieco spłaszczony i wydłużony (do 0,4 mm długości) kształt ciała z 4 parami długich odnóży. Ciało ma przeźroczyste, z delikatnym żółtobrązowym odcieniem.
Jajo:
Jajo i larwa są nieco jaśniejsze od osobników dorosłych i nimf.
Larwa i dwa stadia nimfalne: Larwy podobne do osobników dorosłych posiadają trzy pary odnóży i można je znaleźć w pobliżu miejsca wylęgu, są mało ruchliwe i nie pobierają pokarmu. Nimfy podobne do osobników dorosłych, z 4 parami odnóży wykazują bardzo dużą aktywność w poszukiwaniu pokarmu.
Dobroczynek wielożerny odżywia się głównie najmłodszymi stadiami larwalnymi wciornastka, pokarmem zastępczym w przypadku braku wciornastków mogę by również przędziorki i różnopazurkowce. Pyłek - pokarm uzupełniający jest niezbędny dla normalnego rozwoju dobroczynka. Optymalne warunki dla rozwoju drapieżcy to: około 25°C i wilgotność powietrza powyżej 70% . Rasa dobroczynka wielożernego zalecana do szklarni nie diapauzuje i może być stosowana również podczas krótkiego dnia.
Zalecenia:
Bezpośrednio po stwierdzeniu wciornastków na roślinie zastosować 50 szt. drapieżnych roztoczy na 1 m2 powierzchni uprawy i powtarzać introdukcję co 7 dni aż do zlikwidowania szkodnika na roślinie.
Amblyseius swirskii
Drapieżny roztocz koloru beżowo-różowgo ma ciało owalny z szerszym końcem ciała, odnóża ma krótkie. Larwa i nimfy przypominają osobnika dorosłego tylko są nieco mniejsze.
Występuje na liściach w kątach żyłek oraz w kwiatach. Odżywia się młodymi stadiami larw wciornastków i mączlików. Można stosować go również zimą - nie diapauzuje. Toleruje wysokie temperatury. W przypadku braku pokarmu może odżywiać się pyłkiem
Zalecenia:
Zapobiegawczo stosuje się w ilości 20szt./m2 .Gdy pojawią się pierwsze szkodniki dawkę podnosi się do50szt./m2. W przypadku stwierdzenia występowania ognisk szkodnika na roślinie dawkę należy podnieść do 100 szt. na m2. W przypadku niskiej dawki należy ją wprowadzić do szklarnikiej używając dużej liczby punktów introdukacyjnych np. do 3000 punktów w przeliczeniu na ha. Stosować zawsze łącznie z innymi wrogami naturalnymi.
Dziubałeczek wielożerny ( Orius laevigatus )
dziubałeczek wielożerny ( Orius laevigatus ) - osobnik dorosły
Dorosły osobnik: brązowo czarny pluskwiak osiąga długość od 1,4 do 2,4 mm . Posiada wybarwione na kolor szarobrązowy skrzydła z wyraźnie ciemnymi plamami na ich zakończeniu.
Larwa i dwa stadia nimfalne: dwa stadia larwalne koloru żółtego, błyszczące. Nimfa- 3 stadia nimfalne koloru pomarańczowego, błyszczące.
Nie diapauzuje w związku z czym może być stosowany cały rok.
Orius majusculus
(Orius majusculus) - osobnik dorosły
Owad dorosły: podobny do dziubałeczka wielożernego, osiąga długość od 2,6 do 3 mm . Zakończenie skrzydeł przeźroczyste z bladożółtym odcieniem bez ciemnych plam..
Stadia larwalne i nimfalne: 2 stadia larwalne i 3 stadia nimfalne ciemnobrązowe, błyszczące
Zalecenia:
wprowadzić w zależności od wielkości populacji szkodnika od 1 do 10 szt. drapieżcy na 1 m2. Na pomidorach, ze względu na niską liczebność wciornastków, wystarcza zazwyczaj wprowadzenie jednego z wyżej wymienionych wrogów naturalnych jeden lub dwa razy w odstępach tygodniowych.