Objawy dodatkowe: osłabienie wzrostu wierzchołka, drobnienie liści wierzchołkowych

matowienie najstarszych liści spowodowane nadmiernym nawilżeniem podłoża

przebarwienia na starszych liściach przy braku składników (nadmierne obciążenie roślin owocami)

matowienie, drobnienie i więdnięcie liści spowodowane nadmiernym zasoleniem podłoża

Uszkodzona część rośliny: najstarsze dolne liście rośliny

Występowanie: po w okresie kwitnienia i zawiązywania owoców

Przyczyny:

• brak prawidłowego odżywiania
• słaby system korzeniowy
• nadmierna wilgotność podłoża
  • faktycznym brakiem poszczególnych pierwiastków poprzez niedostarczenie optymalnych ich ilości w nawożeniu podstawowym i uzupełniającym (najczęściej dotyczy magnezu i mikroelementów) lub poprzez nieprawidłowe przygotowanie pożywki
  • pozornym brakiem składników na skutek utrudnionego pobierania, spowodowanego najczęściej nieodpowiednim odczynem podłoża uprawowego
  • nieprawidłową proporcją między składników
  • nadmiernym stężeniem składników w podłożu spowodowanym - obfitym nawożeniem mineralnym nie dostosowanym do wymagań roślin; - nawożeniem posypowym często przy nadmiernych jednorazowych dawkach; - fertygacją przy zbyt dużym stężeniu podawanych pożywek lub nadmiernej ich ilości

Zapobieganie:

• ustalenie przyczyn i przeciwdziałanie
• stosowanie ogólnej zasady kontrolowanie EC, pH i poziomu składników (pożywka systematycznie; przelew - całodobowy; wyciąg z podłoża, np. wełny mineralnej - EC i pH co kilka dni, zawartość makroelementów - co koło 14 dni, zawartość mikroelementów minimum raz w miesiącu)
• dodatkowo kontrolowanie stężenia składników i odczynu w kilku punktach maty uprawowej
• utrzymanie prawidłowego ogólnego stężenia składników w podłożu uprawowym (wymaga to szybkich okresowych zmian i dostosowania stężenia składników do EC wyciągu z maty uprawowej i EC z przelewu ustalonego w oparciu o analizę stężenia i zawartości poszczególnych składników w podłożu
• zmiana stężenia składników w pożywce i podłożu wraz ze zmianą składu jakościowego (uwzględniające aktualny stan wg. analizy - szczególnie zawartość w podłożu siarczanów i potasu
• dostosowanie warunków uprawowych, nie tylko do okresu i fazy wzrostu, ale również do warunków świetlnych, termicznych i wilgotności
• pobudzenie do wzrostu (większa częstotliwość nawodnień, więcej krótkich cykli, wcześniejsze rozpoczynanie i późniejsze kończenie nawodnień
• utrzymanie optymalnych warunków dla wzrostu i aktywności korzeni

Informacje dodatkowe:

• mniejsza lub większa od optymalnej zawartość makroelementów: azotu (N), fosforu (P), potasu (K), wapnia (Ca) ogranicza występowanie i pobieranie innych makro- i mikroelementów, a mniejsza lub większa, od optymalnej, zawartość mikroelementów ogranicza występowanie i pobieranie innych mikroelementów
• wysokie EC - zmniejszenie pobierania wapnia i magnezu, zwiększenie potasu